2.2
练习题
- 应用行列式判断以下矩阵是否可逆:
a. [3−926]\begin{bmatrix} 3 & -9 \\ 2 & 6 \end{bmatrix}[32−96]
b. [4−905]\begin{bmatrix} 4 & -9 \\ 0 & 5 \end{bmatrix}[40−95]
c. [6−9−46]\begin{bmatrix} 6 & -9 \\ -4 & 6 \end{bmatrix}[6−4−96]
解答 :
a. 计算行列式:
det[3−926]=3×6−(−9)×2=18+18=36 \det\begin{bmatrix} 3 & -9 \\ 2 & 6 \end{bmatrix} = 3 \times 6 - (-9) \times 2 = 18 + 18 = 36 det[32−96]=3×6−(−9)×2=18+18=36
行列式不等于零,故矩阵可逆。
b. 计算行列式:
det[4−905]=4×5−(−9)×0=20−0=20 \det\begin{bmatrix} 4 & -9 \\ 0 & 5 \end{bmatrix} = 4 \times 5 - (-9) \times 0 = 20 - 0 = 20 det[40−95]=4×5−(−9)×0=20−0=20
行列式不等于零,故矩阵可逆。
c. 计算行列式:
det[6−9−46]=6×6−(−9)×(−4)=36−36=0 \det\begin{bmatrix} 6 & -9 \\ -4 & 6 \end{bmatrix} = 6 \times 6 - (-9) \times (-4) = 36 - 36 = 0 det[6−4−96]=6×6−(−9)×(−4)=36−36=0
行列式等于零,故矩阵不可逆。
结论 :
a. 可逆;b. 可逆;c. 不可逆
- 求 A=[1−2−1−1565−45]A = \begin{bmatrix} 1 & -2 & -1 \\ -1 & 5 & 6 \\ 5 & -4 & 5 \end{bmatrix}A= 1−15−25−4−165 的逆矩阵,假如它存在。
解答 :
构造增广矩阵 [A∣I][A \mid I][A∣I]:
1−2−1100−1560105−45001\] \\left\[\\begin{array}{ccc\|ccc} 1 \& -2 \& -1 \& 1 \& 0 \& 0 \\\\ -1 \& 5 \& 6 \& 0 \& 1 \& 0 \\\\ 5 \& -4 \& 5 \& 0 \& 0 \& 1 \\end{array}\\right\] 1−15−25−4−165100010001 行变换过程: 1. R2←R2+R1R_2 \\leftarrow R_2 + R_1R2←R2+R1: \[1−2−11000351105−45001\] \\left\[\\begin{array}{ccc\|ccc} 1 \& -2 \& -1 \& 1 \& 0 \& 0 \\\\ 0 \& 3 \& 5 \& 1 \& 1 \& 0 \\\\ 5 \& -4 \& 5 \& 0 \& 0 \& 1 \\end{array}\\right\] 105−23−4−155110010001 2. R3←R3−5R1R_3 \\leftarrow R_3 - 5R_1R3←R3−5R1: \[1−2−11000351100610−501\] \\left\[\\begin{array}{ccc\|ccc} 1 \& -2 \& -1 \& 1 \& 0 \& 0 \\\\ 0 \& 3 \& 5 \& 1 \& 1 \& 0 \\\\ 0 \& 6 \& 10 \& -5 \& 0 \& 1 \\end{array}\\right\] 100−236−151011−5010001 3. R3←R3−2R2R_3 \\leftarrow R_3 - 2R_2R3←R3−2R2: \[1−2−1100035110000−7−21\] \\left\[\\begin{array}{ccc\|ccc} 1 \& -2 \& -1 \& 1 \& 0 \& 0 \\\\ 0 \& 3 \& 5 \& 1 \& 1 \& 0 \\\\ 0 \& 0 \& 0 \& -7 \& -2 \& 1 \\end{array}\\right\] 100−230−15011−701−2001 左半部分出现全零行,无法化为单位矩阵。 **结论** : 矩阵 AAA 不可逆,逆矩阵不存在。 *** ** * ** *** > 3. 若 AAA 是可逆矩阵,证明 5A5A5A 是可逆矩阵。 **解答**: 1. 由 AAA 可逆,存在矩阵 CCC 使得 AC=CA=IAC = CA = IAC=CA=I。 2. 设 D=15CD = \\frac{1}{5}CD=51C,验证: (5A)D=(5A)(15C)=5⋅15⋅(AC)=1⋅I=I, (5A)D = (5A)\\left(\\frac{1}{5}C\\right) = 5 \\cdot \\frac{1}{5} \\cdot (AC) = 1 \\cdot I = I, (5A)D=(5A)(51C)=5⋅51⋅(AC)=1⋅I=I, D(5A)=(15C)(5A)=15⋅5⋅(CA)=1⋅I=I. D(5A) = \\left(\\frac{1}{5}C\\right)(5A) = \\frac{1}{5} \\cdot 5 \\cdot (CA) = 1 \\cdot I = I. D(5A)=(51C)(5A)=51⋅5⋅(CA)=1⋅I=I. 3. 满足逆矩阵定义,故 DDD 是 5A5A5A 的逆矩阵。 **结论** : 5A5A5A 是可逆矩阵,其逆矩阵为 15A−1\\frac{1}{5}A\^{-1}51A−1。 #### 习题2.2 > 1. 求 \[8654\]\\begin{bmatrix} 8 \& 6 \\\\ 5 \& 4 \\end{bmatrix}\[8564\] 的逆 **解答** : 计算行列式: detA=8×4−6×5=32−30=2 \\det A = 8 \\times 4 - 6 \\times 5 = 32 - 30 = 2 detA=8×4−6×5=32−30=2 应用**逆矩阵公式 A−1=1detA\[d−b−ca\]A\^{-1} = \\frac{1}{\\det A} \\begin{bmatrix} d \& -b \\\\ -c \& a \\end{bmatrix}A−1=detA1\[d−c−ba\]** : A−1=12\[4−6−58\]=\[2−3−5/24\] A\^{-1} = \\frac{1}{2} \\begin{bmatrix} 4 \& -6 \\\\ -5 \& 8 \\end{bmatrix} = \\begin{bmatrix} 2 \& -3 \\\\ -5/2 \& 4 \\end{bmatrix} A−1=21\[4−5−68\]=\[2−5/2−34
结论 :
2−3−5/24\]\\begin{bmatrix} 2 \& -3 \\\\ -5/2 \& 4 \\end{bmatrix}\[2−5/2−34
- 求 [3274]\begin{bmatrix} 3 & 2 \\ 7 & 4 \end{bmatrix}[3724] 的逆
解答 :
计算行列式:
detA=3×4−2×7=12−14=−2 \det A = 3 \times 4 - 2 \times 7 = 12 - 14 = -2 detA=3×4−2×7=12−14=−2
应用逆矩阵公式:
A−1=1−2[4−2−73]=[−217/2−3/2] A^{-1} = \frac{1}{-2} \begin{bmatrix} 4 & -2 \\ -7 & 3 \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} -2 & 1 \\ 7/2 & -3/2 \end{bmatrix} A−1=−21[4−7−23]=[−27/21−3/2]
结论 :
−217/2−3/2\]\\begin{bmatrix} -2 \& 1 \\\\ 7/2 \& -3/2 \\end{bmatrix}\[−27/21−3/2
- 求 [85−7−5]\begin{bmatrix} 8 & 5 \\ -7 & -5 \end{bmatrix}[8−75−5] 的逆
解答 :
计算行列式:
detA=8×(−5)−5×(−7)=−40+35=−5 \det A = 8 \times (-5) - 5 \times (-7) = -40 + 35 = -5 detA=8×(−5)−5×(−7)=−40+35=−5
应用逆矩阵公式:
A−1=1−5[−5−578]=[11−7/5−8/5]或[11−1.4−1.6] A^{-1} = \frac{1}{-5} \begin{bmatrix} -5 & -5 \\ 7 & 8 \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} 1 & 1 \\ -7/5 & -8/5 \end{bmatrix} \quad \text{或} \quad \begin{bmatrix} 1 & 1 \\ -1.4 & -1.6 \end{bmatrix} A−1=−51[−57−58]=[1−7/51−8/5]或[1−1.41−1.6]
结论 :
11−7/5−8/5\]\\begin{bmatrix} 1 \& 1 \\\\ -7/5 \& -8/5 \\end{bmatrix}\[1−7/51−8/5
- 求 [3−47−8]\begin{bmatrix} 3 & -4 \\ 7 & -8 \end{bmatrix}[37−4−8] 的逆
解答 :
计算行列式:
detA=3×(−8)−(−4)×7=−24+28=4 \det A = 3 \times (-8) - (-4) \times 7 = -24 + 28 = 4 detA=3×(−8)−(−4)×7=−24+28=4
应用逆矩阵公式:
A−1=14[−84−73]=[−21−7/43/4]或[−21−1.750.75] A^{-1} = \frac{1}{4} \begin{bmatrix} -8 & 4 \\ -7 & 3 \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} -2 & 1 \\ -7/4 & 3/4 \end{bmatrix} \quad \text{或} \quad \begin{bmatrix} -2 & 1 \\ -1.75 & 0.75 \end{bmatrix} A−1=41[−8−743]=[−2−7/413/4]或[−2−1.7510.75]
结论 :
−21−7/43/4\]\\begin{bmatrix} -2 \& 1 \\\\ -7/4 \& 3/4 \\end{bmatrix}\[−2−7/413/4
- 用习题 1 求出的逆矩阵解下列方程组:
8x1+6x2=28x_1 + 6x_2 = 28x1+6x2=2
5x1+4x2=−15x_1 + 4x_2 = -15x1+4x2=−1
解答 :
方程组等价于 Ax=bA \mathbf{x} = \mathbf{b}Ax=b,其中 A=[8654]A = \begin{bmatrix} 8 & 6 \\ 5 & 4 \end{bmatrix}A=[8564],b=[2−1]\mathbf{b} = \begin{bmatrix} 2 \\ -1 \end{bmatrix}b=[2−1]。
由习题 1 知 A−1=[2−3−5/24]A^{-1} = \begin{bmatrix} 2 & -3 \\ -5/2 & 4 \end{bmatrix}A−1=[2−5/2−34],解为:
x=A−1b=[2−3−5/24][2−1]=[2⋅2+(−3)⋅(−1)(−5/2)⋅2+4⋅(−1)]=[4+3−5−4]=[7−9] \mathbf{x} = A^{-1} \mathbf{b} = \begin{bmatrix} 2 & -3 \\ -5/2 & 4 \end{bmatrix} \begin{bmatrix} 2 \\ -1 \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} 2 \cdot 2 + (-3) \cdot (-1) \\ (-5/2) \cdot 2 + 4 \cdot (-1) \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} 4 + 3 \\ -5 - 4 \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} 7 \\ -9 \end{bmatrix} x=A−1b=[2−5/2−34][2−1]=[2⋅2+(−3)⋅(−1)(−5/2)⋅2+4⋅(−1)]=[4+3−5−4]=[7−9]
结论 :
x1=7x_1 = 7x1=7,x2=−9x_2 = -9x2=−9
- 用习题 3 求出的逆矩阵解下列方程组:
8x1+5x2=−98x_1 + 5x_2 = -98x1+5x2=−9
−7x1−5x2=11-7x_1 -5x_2 = 11−7x1−5x2=11
解答 :
方程组等价于 Ax=bA \mathbf{x} = \mathbf{b}Ax=b,其中 A=[85−7−5]A = \begin{bmatrix} 8 & 5 \\ -7 & -5 \end{bmatrix}A=[8−75−5],b=[−911]\mathbf{b} = \begin{bmatrix} -9 \\ 11 \end{bmatrix}b=[−911]。
由习题 3 知 A−1=[11−7/5−8/5]A^{-1} = \begin{bmatrix} 1 & 1 \\ -7/5 & -8/5 \end{bmatrix}A−1=[1−7/51−8/5],解为:
x=A−1b=[11−7/5−8/5][−911]=[1⋅(−9)+1⋅11(−7/5)⋅(−9)+(−8/5)⋅11]=[−9+1163/5−88/5]=[2−25/5]=[2−5] \mathbf{x} = A^{-1} \mathbf{b} = \begin{bmatrix} 1 & 1 \\ -7/5 & -8/5 \end{bmatrix} \begin{bmatrix} -9 \\ 11 \end{bmatrix} \\= \begin{bmatrix} 1 \cdot (-9) + 1 \cdot 11 \\ (-7/5) \cdot (-9) + (-8/5) \cdot 11 \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} -9 + 11 \\ 63/5 - 88/5 \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} 2 \\ -25/5 \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} 2 \\ -5 \end{bmatrix} x=A−1b=[1−7/51−8/5][−911]=[1⋅(−9)+1⋅11(−7/5)⋅(−9)+(−8/5)⋅11]=[−9+1163/5−88/5]=[2−25/5]=[2−5]
结论 :
x1=2x_1 = 2x1=2,x2=−5x_2 = -5x2=−5
- 设 A=[12512]A = \begin{bmatrix} 1 & 2 \\ 5 & 12 \end{bmatrix}A=[15212],b1=[−13]\mathbf{b}_1 = \begin{bmatrix} -1 \\ 3 \end{bmatrix}b1=[−13],b2=[1−5]\mathbf{b}_2 = \begin{bmatrix} 1 \\ -5 \end{bmatrix}b2=[1−5],b3=[26]\mathbf{b}_3 = \begin{bmatrix} 2 \\ 6 \end{bmatrix}b3=[26],b4=[35]\mathbf{b}_4 = \begin{bmatrix} 3 \\ 5 \end{bmatrix}b4=[35]。
a. 求 A−1A^{-1}A−1 且用它解下列四个方程组:Ax=b1A \mathbf{x} = \mathbf{b}_1Ax=b1,Ax=b2A \mathbf{x} = \mathbf{b}_2Ax=b2,Ax=b3A \mathbf{x} = \mathbf{b}_3Ax=b3,Ax=b4A \mathbf{x} = \mathbf{b}_4Ax=b4
b. 利用对增广矩阵 [A∣b1∣b2∣b3∣b4][A \mid \mathbf{b}_1 \mid \mathbf{b}_2 \mid \mathbf{b}_3 \mid \mathbf{b}_4][A∣b1∣b2∣b3∣b4] 做行化简的方法解 (a) 中的四个方程
解答 :
a.
计算 A−1A^{-1}A−1:
detA=1×12−2×5=12−10=2,A−1=12[12−2−51]=[6−1−5/21/2]或[6−1−2.50.5] \det A = 1 \times 12 - 2 \times 5 = 12 - 10 = 2, \quad \\ A^{-1} = \frac{1}{2} \begin{bmatrix} 12 & -2 \\ -5 & 1 \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} 6 & -1 \\ -5/2 & 1/2 \end{bmatrix} \quad \text{或} \quad \begin{bmatrix} 6 & -1 \\ -2.5 & 0.5 \end{bmatrix} detA=1×12−2×5=12−10=2,A−1=21[12−5−21]=[6−5/2−11/2]或[6−2.5−10.5]
解方程组:
-
Ax=b1A \mathbf{x} = \mathbf{b}_1Ax=b1:
x=A−1b1=[6−1−5/21/2][−13]=[6⋅(−1)+(−1)⋅3(−5/2)⋅(−1)+(1/2)⋅3]=[−6−35/2+3/2]=[−94] \mathbf{x} = A^{-1} \mathbf{b}_1 = \begin{bmatrix} 6 & -1 \\ -5/2 & 1/2 \end{bmatrix} \begin{bmatrix} -1 \\ 3 \end{bmatrix} \\= \begin{bmatrix} 6 \cdot (-1) + (-1) \cdot 3 \\ (-5/2) \cdot (-1) + (1/2) \cdot 3 \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} -6 - 3 \\ 5/2 + 3/2 \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} -9 \\ 4 \end{bmatrix} x=A−1b1=[6−5/2−11/2][−13]=[6⋅(−1)+(−1)⋅3(−5/2)⋅(−1)+(1/2)⋅3]=[−6−35/2+3/2]=[−94] -
Ax=b2A \mathbf{x} = \mathbf{b}_2Ax=b2:
x=A−1b2=[6−1−5/21/2][1−5]=[6⋅1+(−1)⋅(−5)(−5/2)⋅1+(1/2)⋅(−5)]=[6+5−5/2−5/2]=[11−5] \mathbf{x} = A^{-1} \mathbf{b}_2 = \begin{bmatrix} 6 & -1 \\ -5/2 & 1/2 \end{bmatrix} \begin{bmatrix} 1 \\ -5 \end{bmatrix}\\ = \begin{bmatrix} 6 \cdot 1 + (-1) \cdot (-5) \\ (-5/2) \cdot 1 + (1/2) \cdot (-5) \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} 6 + 5 \\ -5/2 - 5/2 \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} 11 \\ -5 \end{bmatrix} x=A−1b2=[6−5/2−11/2][1−5]=[6⋅1+(−1)⋅(−5)(−5/2)⋅1+(1/2)⋅(−5)]=[6+5−5/2−5/2]=[11−5] -
Ax=b3A \mathbf{x} = \mathbf{b}_3Ax=b3:
x=A−1b3=[6−1−5/21/2][26]=[6⋅2+(−1)⋅6(−5/2)⋅2+(1/2)⋅6]=[12−6−5+3]=[6−2] \mathbf{x} = A^{-1} \mathbf{b}_3 = \begin{bmatrix} 6 & -1 \\ -5/2 & 1/2 \end{bmatrix} \begin{bmatrix} 2 \\ 6 \end{bmatrix}\\ = \begin{bmatrix} 6 \cdot 2 + (-1) \cdot 6 \\ (-5/2) \cdot 2 + (1/2) \cdot 6 \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} 12 - 6 \\ -5 + 3 \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} 6 \\ -2 \end{bmatrix} x=A−1b3=[6−5/2−11/2][26]=[6⋅2+(−1)⋅6(−5/2)⋅2+(1/2)⋅6]=[12−6−5+3]=[6−2] -
Ax=b4A \mathbf{x} = \mathbf{b}_4Ax=b4:
x=A−1b4=[6−1−5/21/2][35]=[6⋅3+(−1)⋅5(−5/2)⋅3+(1/2)⋅5]=[18−5−15/2+5/2]=[13−5] \mathbf{x} = A^{-1} \mathbf{b}_4 = \begin{bmatrix} 6 & -1 \\ -5/2 & 1/2 \end{bmatrix} \begin{bmatrix} 3 \\ 5 \end{bmatrix} \\= \begin{bmatrix} 6 \cdot 3 + (-1) \cdot 5 \\ (-5/2) \cdot 3 + (1/2) \cdot 5 \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} 18 - 5 \\ -15/2 + 5/2 \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} 13 \\ -5 \end{bmatrix} x=A−1b4=[6−5/2−11/2][35]=[6⋅3+(−1)⋅5(−5/2)⋅3+(1/2)⋅5]=[18−5−15/2+5/2]=[13−5]
b.
构造增广矩阵 [A∣b1∣b2∣b3∣b4][A \mid \mathbf{b}_1 \mid \mathbf{b}_2 \mid \mathbf{b}_3 \mid \mathbf{b}_4][A∣b1∣b2∣b3∣b4]:
12−11235123−565\] \\left\[\\begin{array}{cc\|cccc} 1 \& 2 \& -1 \& 1 \& 2 \& 3 \\\\ 5 \& 12 \& 3 \& -5 \& 6 \& 5 \\end{array}\\right\] \[15212−131−52635
行变换过程:
-
R2←R2−5R1R_2 \leftarrow R_2 - 5R_1R2←R2−5R1:
12−1123028−10−4−10\] \\left\[\\begin{array}{cc\|cccc} 1 \& 2 \& -1 \& 1 \& 2 \& 3 \\\\ 0 \& 2 \& 8 \& -10 \& -4 \& -10 \\end{array}\\right\] \[1022−181−102−43−10
-
R2←12R2R_2 \leftarrow \frac{1}{2} R_2R2←21R2:
12−1123014−5−2−5\] \\left\[\\begin{array}{cc\|cccc} 1 \& 2 \& -1 \& 1 \& 2 \& 3 \\\\ 0 \& 1 \& 4 \& -5 \& -2 \& -5 \\end{array}\\right\] \[1021−141−52−23−5
-
R1←R1−2R2R_1 \leftarrow R_1 - 2R_2R1←R1−2R2:
10−911613014−5−2−5\] \\left\[\\begin{array}{cc\|cccc} 1 \& 0 \& -9 \& 11 \& 6 \& 13 \\\\ 0 \& 1 \& 4 \& -5 \& -2 \& -5 \\end{array}\\right\] \[1001−9411−56−213−5
右半部分直接给出解:
- b1\mathbf{b}_1b1 对应解:[−94]\begin{bmatrix} -9 \\ 4 \end{bmatrix}[−94]
- b2\mathbf{b}_2b2 对应解:[11−5]\begin{bmatrix} 11 \\ -5 \end{bmatrix}[11−5]
- b3\mathbf{b}_3b3 对应解:[6−2]\begin{bmatrix} 6 \\ -2 \end{bmatrix}[6−2]
- b4\mathbf{b}_4b4 对应解:[13−5]\begin{bmatrix} 13 \\ -5 \end{bmatrix}[13−5]
- 利用矩阵代数证明:若 AAA 是可逆矩阵,且矩阵 DDD 满足 AD=IAD = IAD=I,则 D=A−1D = A^{-1}D=A−1。
解答:
-
由 AAA 可逆,存在 A−1A^{-1}A−1 使得 A−1A=IA^{-1}A = IA−1A=I。
-
在等式 AD=IAD = IAD=I 两边左乘 A−1A^{-1}A−1:
A−1(AD)=A−1I A^{-1}(AD) = A^{-1}I A−1(AD)=A−1I -
应用矩阵乘法结合律:
(A−1A)D=A−1 (A^{-1}A)D = A^{-1} (A−1A)D=A−1 -
代入 A−1A=IA^{-1}A = IA−1A=I:
ID=A−1 ID = A^{-1} ID=A−1 -
由单位矩阵性质 ID=DID = DID=D,得:
D=A−1 D = A^{-1} D=A−1
结论 :
D=A−1D = A^{-1}D=A−1
- 判断下列陈述的真假:
a. 为了使矩阵 BBB 为 AAA 的逆,AB=IAB = IAB=I 及 BA=IBA = IBA=I 都必须为真。
b. 若 A,BA,BA,B 是可逆 n×nn \times nn×n 矩阵,则 A−1B−1A^{-1}B^{-1}A−1B−1 是 ABABAB 的逆。
c. 若 A=[abcd]A = \begin{bmatrix} a & b \\ c & d \end{bmatrix}A=[acbd] 且 ab−cd≠0ab - cd \neq 0ab−cd=0,则 AAA 可逆。
d. 若 AAA 是可逆 n×nn \times nn×n 矩阵,则方程 Ax=bAx = bAx=b 对 Rn\mathbb{R}^nRn 中任意 bbb 相容。
e. 每个初等矩阵都可逆。
解答 :
a. 矩阵可逆的定义要求 AB=IAB = IAB=I 和 BA=IBA = IBA=I 同时成立,故为真。
b. 由定理 6(b),(AB)−1=B−1A−1(AB)^{-1} = B^{-1}A^{-1}(AB)−1=B−1A−1 ,而非 A−1B−1A^{-1}B^{-1}A−1B−1,故为假。
c. 反例:A=[1100]A = \begin{bmatrix} 1 & 1 \\ 0 & 0 \end{bmatrix}A=[1010] 时 ab−cd=1−0=1≠0ab - cd = 1 - 0 = 1 \neq 0ab−cd=1−0=1=0,但 detA=ad−bc=0\det A = ad - bc = 0detA=ad−bc=0,故不可逆,为假。
d. 由定理 5,AAA 可逆时 Ax=bAx = bAx=b 对任意 bbb 有唯一解,故相容,为真。
e. 初等矩阵对应初等行变换,其逆矩阵存在(对应逆变换),故为真。
结论 :
a. 真;b. 假;c. 假;d. 真;e. 真
- 判断下列陈述的真假:
a. 若干个可逆 n×nn \times nn×n 矩阵之积可逆,且其逆为这些矩阵的逆按相同顺序的乘积。
b. 若 AAA 可逆,则 A−1A^{-1}A−1 的逆就是 AAA 本身。
c. 若 A=[abcd]A = \begin{bmatrix} a & b \\ c & d \end{bmatrix}A=[acbd] 且 ad=bcad = bcad=bc,则 AAA 不可逆。
d. 若 AAA 可行化简为单位矩阵,则 AAA 必可逆。
e. 若 AAA 可逆,则把 AAA 化简为单位矩阵 InI_nIn 的行变换也将 A−1A^{-1}A−1 化简为 InI_nIn。
解答 :
a. 矩阵乘积的逆满足 (A1A2⋯Ak)−1=Ak−1⋯A2−1A1−1(A_1 A_2 \cdots A_k)^{-1} = A_k^{-1} \cdots A_2^{-1} A_1^{-1}(A1A2⋯Ak)−1=Ak−1⋯A2−1A1−1,顺序相反,故为假。
b. 由定理 6(a),(A−1)−1=A(A^{-1})^{-1} = A(A−1)−1=A,故为真。
c. 由定理 4,2×22 \times 22×2 矩阵 AAA 可逆当且仅当 detA=ad−bc≠0\det A = ad - bc \neq 0detA=ad−bc=0,若 ad=bcad = bcad=bc 则 detA=0\det A = 0detA=0,故不可逆,为真。
d. 由定理 7,AAA 行等价于 InI_nIn 当且仅当 AAA 可逆,故为真。
e. 将 AAA 化为 InI_nIn 的行变换对应左乘初等矩阵 Ek⋯E1E_k \cdots E_1Ek⋯E1,使得 Ek⋯E1A=InE_k \cdots E_1 A = I_nEk⋯E1A=In,则 A−1=Ek⋯E1A^{-1} = E_k \cdots E_1A−1=Ek⋯E1。对 A−1A^{-1}A−1 应用相同变换得 Ek⋯E1A−1=A−1A−1≠InE_k \cdots E_1 A^{-1} = A^{-1} A^{-1} \neq I_nEk⋯E1A−1=A−1A−1=In,故为假。
结论 :
a. 假;b. 真;c. 真;d. 真;e. 假
- 设 AAA 为可逆 n×nn \times nn×n 矩阵,BBB 为 n×pn \times pn×p 矩阵,证明方程 AX=BAX=BAX=B 有唯一解 A−1BA^{-1}BA−1B.
解答 :
因为 AAA 可逆,所以 A−1A^{-1}A−1 存在。
-
验证 X=A−1BX = A^{-1}BX=A−1B 是解:
A(A−1B)=(AA−1)B=IB=B A(A^{-1}B) = (AA^{-1})B = IB = B A(A−1B)=(AA−1)B=IB=B -
为证唯一性 ,设 XXX 是任意解,即 AX=BAX = BAX=B。两边左乘 A−1A^{-1}A−1:
A−1(AX)=A−1B ⟹ (A−1A)X=A−1B ⟹ IX=A−1B ⟹ X=A−1B A^{-1}(AX) = A^{-1}B \implies (A^{-1}A)X = A^{-1}B \implies IX = A^{-1}B \implies X = A^{-1}B A−1(AX)=A−1B⟹(A−1A)X=A−1B⟹IX=A−1B⟹X=A−1B
结论 :
方程 AX=BAX=BAX=B 有唯一解 X=A−1BX = A^{-1}BX=A−1B
- 设 AAA 为可逆 n×nn \times nn×n 矩阵,BBB 为 n×pn \times pn×p 矩阵,解释为什么 A−1BA^{-1}BA−1B 可由行化简求得:若 [A∣B]∼⋯∼[I∣X][A \mid B] \sim \cdots \sim [I \mid X][A∣B]∼⋯∼[I∣X],则 X=A−1BX = A^{-1}BX=A−1B。若 AAA 是大于 2×22 \times 22×2 的矩阵,则 [A∣B][A \mid B][A∣B] 的行化简比计算 A−1A^{-1}A−1 和 A−1BA^{-1}BA−1B 要快得多。
解答 :
将 BBB 和 XXX 按列分块:B=[b1⋯bp]B = [\mathbf{b}_1 \cdots \mathbf{b}_p]B=[b1⋯bp],X=[u1⋯up]X = [\mathbf{u}_1 \cdots \mathbf{u}_p]X=[u1⋯up]。
- AX=BAX = BAX=B 等价于 ppp 个方程组 Auj=bjA\mathbf{u}_j = \mathbf{b}_jAuj=bj (j=1,...,pj=1,\ldots,pj=1,...,p)。
- 由于 AAA 可逆,每个方程组有唯一解。同时求解时,对增广矩阵 [A∣B][A \mid B][A∣B] 行化简。
- 因 AAA 可逆,[A∣B][A \mid B][A∣B] 可化为 [I∣X][I \mid X][I∣X],其中 XXX 的列是 uj\mathbf{u}_juj。
- 由习题 11,X=A−1BX = A^{-1}BX=A−1B。
- 行化简 [A∣B][A \mid B][A∣B] 直接得到 XXX,避免了显式计算 A−1A^{-1}A−1 和矩阵乘法,当 AAA 较大时效率更高。
结论 :
X=A−1BX = A^{-1}BX=A−1B 由行化简 [A∣B][A \mid B][A∣B] 得到,且比先求 A−1A^{-1}A−1 再乘 BBB 更高效。
- 设 AB=ACAB = ACAB=AC,其中 BBB 与 CCC 为 n×pn \times pn×p 矩阵,AAA 可逆。证明 B=CB = CB=C。若 AAA 不可逆,是否仍有 B=CB = CB=C?
解答:
-
当 AAA 可逆时:
左乘 A−1A^{-1}A−1:
A−1(AB)=A−1(AC) ⟹ (A−1A)B=(A−1A)C ⟹ IB=IC ⟹ B=C A^{-1}(AB) = A^{-1}(AC) \implies (A^{-1}A)B = (A^{-1}A)C \implies IB = IC \implies B = C A−1(AB)=A−1(AC)⟹(A−1A)B=(A−1A)C⟹IB=IC⟹B=C -
当 AAA 不可逆时:
结论不一定成立。反例:
A=[1000],B=[0001],C=[0000] A = \begin{bmatrix} 1 & 0 \\ 0 & 0 \end{bmatrix}, \quad B = \begin{bmatrix} 0 & 0 \\ 0 & 1 \end{bmatrix}, \quad C = \begin{bmatrix} 0 & 0 \\ 0 & 0 \end{bmatrix} A=[1000],B=[0001],C=[0000]则 AB=AC=[0000]AB = AC = \begin{bmatrix} 0 & 0 \\ 0 & 0 \end{bmatrix}AB=AC=[0000],但 B≠CB \neq CB=C。
结论 :
当 AAA 可逆时,B=CB = CB=C;当 AAA 不可逆时,BBB 与 CCC 不一定相等。
- 设 (B−C)D=0(B - C)D = 0(B−C)D=0,其中 BBB 与 CCC 为 m×nm \times nm×n 矩阵,DDD 可逆。证明 B=CB = CB=C。
解答 :
因为 DDD 可逆,右乘 D−1D^{-1}D−1:
(B−C)D⋅D−1=0⋅D−1 ⟹ (B−C)(DD−1)=0 ⟹ (B−C)I=0 ⟹ B−C=0 (B - C)D \cdot D^{-1} = 0 \cdot D^{-1} \implies (B - C)(DD^{-1}) = 0 \implies (B - C)I = 0 \implies B - C = 0 (B−C)D⋅D−1=0⋅D−1⟹(B−C)(DD−1)=0⟹(B−C)I=0⟹B−C=0
故 B=CB = CB=C。
结论 :
B=CB = CB=C
- 设 A,B,CA,B,CA,B,C 为可逆 n×nn \times nn×n 矩阵,找一个矩阵 DDD 满足 (ABC)D=I(ABC)D = I(ABC)D=I 及 D(ABC)=ID(ABC) = ID(ABC)=I 从而证明 ABCABCABC 也可逆。
解答 :
取 D=C−1B−1A−1D = C^{-1}B^{-1}A^{-1}D=C−1B−1A−1,验证:
- (ABC)D=ABC(C−1B−1A−1)=AB(CC−1)B−1A−1=A(BB−1)A−1=AA−1=I(ABC)D = ABC(C^{-1}B^{-1}A^{-1}) = AB(CC^{-1})B^{-1}A^{-1} = A(BB^{-1})A^{-1} = AA^{-1} = I(ABC)D=ABC(C−1B−1A−1)=AB(CC−1)B−1A−1=A(BB−1)A−1=AA−1=I
- D(ABC)=(C−1B−1A−1)ABC=C−1B−1(A−1A)BC=C−1(B−1B)C=C−1C=ID(ABC) = (C^{-1}B^{-1}A^{-1})ABC = C^{-1}B^{-1}(A^{-1}A)BC = C^{-1}(B^{-1}B)C = C^{-1}C = ID(ABC)=(C−1B−1A−1)ABC=C−1B−1(A−1A)BC=C−1(B−1B)C=C−1C=I
故 DDD 是 ABCABCABC 的逆矩阵。
结论 :
ABCABCABC 可逆,其逆为 C−1B−1A−1C^{-1}B^{-1}A^{-1}C−1B−1A−1
- 设 A,BA,BA,B 是 n×nn \times nn×n 矩阵,BBB 可逆,ABABAB 也可逆。证明 AAA 可逆。(提示:令 C=ABC = ABC=AB,从此式求出 AAA。)
解答 :
令 C=ABC = ABC=AB,则 CCC 可逆(已知)。由 C=ABC = ABC=AB 解得:
A=CB−1 A = CB^{-1} A=CB−1
因为 CCC 和 B−1B^{-1}B−1 均可逆(BBB 可逆),其乘积 AAA 也可逆(可逆矩阵乘积仍可逆)。
结论 :
AAA 可逆
- 设 A,B,CA,B,CA,B,C 是方阵,BBB 可逆,解方程 AB=BCAB = BCAB=BC 求 AAA。
解答 :
由 AB=BCAB = BCAB=BC,右乘 B−1B^{-1}B−1:
AB⋅B−1=BC⋅B−1 ⟹ A⋅I=B⋅C⋅B−1 ⟹ A=BCB−1 AB \cdot B^{-1} = BC \cdot B^{-1} \implies A \cdot I = B \cdot C \cdot B^{-1} \implies A = BCB^{-1} AB⋅B−1=BC⋅B−1⟹A⋅I=B⋅C⋅B−1⟹A=BCB−1
结论 :
A=BCB−1A = BCB^{-1}A=BCB−1
- 设 PPP 可逆,A=PBP−1A = PBP^{-1}A=PBP−1,用 AAA 表示 BBB。
解答 :
由 A=PBP−1A = PBP^{-1}A=PBP−1:
- 左乘 P−1P^{-1}P−1:P−1A=P−1PBP−1=BP−1P^{-1}A = P^{-1}PBP^{-1} = B P^{-1}P−1A=P−1PBP−1=BP−1
- 右乘 PPP:P−1AP=BP−1P=B⋅IP^{-1}AP = B P^{-1}P = B \cdot IP−1AP=BP−1P=B⋅I
故 B=P−1APB = P^{-1}APB=P−1AP。
结论 :
B=P−1APB = P^{-1}APB=P−1AP
- 设 A,B,CA,B,CA,B,C 是 n×nn \times nn×n 可逆矩阵,方程 C−1(A+X)B−1=InC^{-1}(A + X)B^{-1} = I_nC−1(A+X)B−1=In 是否有解 XXX?若有,求解。
解答 :
假设解存在,对方程变形:
- 左乘 CCC:C⋅C−1(A+X)B−1=C⋅I ⟹ (A+X)B−1=CC \cdot C^{-1}(A + X)B^{-1} = C \cdot I \implies (A + X)B^{-1} = CC⋅C−1(A+X)B−1=C⋅I⟹(A+X)B−1=C
- 右乘 BBB:(A+X)B−1⋅B=C⋅B ⟹ A+X=CB(A + X)B^{-1} \cdot B = C \cdot B \implies A + X = CB(A+X)B−1⋅B=C⋅B⟹A+X=CB
- 解得:X=CB−AX = CB - AX=CB−A
验证:代入 X=CB−AX = CB - AX=CB−A:
C−1(A+(CB−A))B−1=C−1(CB)B−1=(C−1C)(BB−1)=I⋅I=I C^{-1}(A + (CB - A))B^{-1} = C^{-1}(CB)B^{-1} = (C^{-1}C)(BB^{-1}) = I \cdot I = I C−1(A+(CB−A))B−1=C−1(CB)B−1=(C−1C)(BB−1)=I⋅I=I
成立。
结论 :
有解,X=CB−AX = CB - AX=CB−A
- 设 A,B,XA,B,XA,B,X 是 n×nn \times nn×n 矩阵,A,X,A−AXA, X, A - AXA,X,A−AX 可逆,假设
(A−AX)−1=X−1B(3)(A - AX)^{-1} = X^{-1}B \quad (3)(A−AX)−1=X−1B(3)
a. 说明为什么 BBB 是可逆的。
b. 由 (3) 式求 XXX。如果需要对矩阵求逆,请说明为什么该矩阵是可逆的。
解答 :
a. 由 (3) 式左乘 XXX:
X⋅(A−AX)−1=X⋅X−1B ⟹ X(A−AX)−1=B X \cdot (A - AX)^{-1} = X \cdot X^{-1}B \implies X(A - AX)^{-1} = B X⋅(A−AX)−1=X⋅X−1B⟹X(A−AX)−1=B
因为 XXX 和 (A−AX)−1(A - AX)^{-1}(A−AX)−1 均可逆,其乘积 BBB 也可逆(可逆矩阵乘积仍可逆)。
b. 对 (3) 式取逆:
(A−AX)=(X−1B)−1=B−1(X−1)−1=B−1X (A - AX) = (X^{-1}B)^{-1} = B^{-1}(X^{-1})^{-1} = B^{-1}X (A−AX)=(X−1B)−1=B−1(X−1)−1=B−1X
整理得:
A=AX+B−1X=(A+B−1)X A = AX + B^{-1}X = (A + B^{-1})X A=AX+B−1X=(A+B−1)X
- 由 a 知 BBB 可逆,故 B−1B^{-1}B−1 存在。
- AAA 可逆,且 XXX 可逆,所以 A+B−1=AX−1A + B^{-1} = A X^{-1}A+B−1=AX−1 可逆(可逆矩阵乘积)。
- 因此 X=(A+B−1)−1AX = (A + B^{-1})^{-1}AX=(A+B−1)−1A。
结论 :
a. BBB 可逆,因为它是可逆矩阵 XXX 与 (A−AX)−1(A - AX)^{-1}(A−AX)−1 的乘积。
b. X=(A+B−1)−1AX = (A + B^{-1})^{-1}AX=(A+B−1)−1A,其中 A+B−1A + B^{-1}A+B−1 可逆(因 A+B−1=AX−1A + B^{-1} = A X^{-1}A+B−1=AX−1 且 A,XA, XA,X 可逆)。